Over wat burgerschapsonderwijs is, verschillen de meningen. Ook onder docenten. Gaat het over het bijbrengen van kennis over de democratie en de rechtsstaat? Over kritisch denken en constructief praten over maatschappelijke onderwerpen? Over je roeren als zaken fout lopen in de samenleving?
Dat burgerschapsonderwijs zo breed wordt opgevat, komt natuurlijk ook omdat eigenlijk álles wat we in het onderwijs doen, uiteindelijk gericht is op hoe iemand zijn of haar weg vindt in de samenleving.
Het goede nieuws: het is helemaal niet nodig om voor één aspect van burgerschapsonderwijs te kiezen. Samen met Margarita Jeliazkova ben ik een cursus aan het ontwikkelen voor docenten waarin alle aspecten samen komen in het bespreken van maatschappelijk gevoelige onderwerpen. Wordt vervolgd!
Studenten wier ouders zelf niet naar de hogeschool of universiteit gingen, hebben het vaak zwaarder dan studenten uit een academisch nest. Een achterstand, een lager zelfbeeld, een loyaliteitsconflict met thuis. Hoe kunnen opleidingen hun tegemoetkomen? Verschillende (ervarings)deskundigen komen aan het woord.
De Universiteit van Amsterdam voert een groot onderzoek uit naar democratische waarden van jongeren in Nederland. Het blijktbelangrijk dat er in de klas ruimte is voor verschillende meningen, waarbij de docent leerlingen actief uitnodigt om hun mening te geven en zelf ook openstaat voor verschillende meningen.
Vanaf september 2020 zijn alle Britse basisscholen verplicht om voorlichting te geven over verschillende liefdesrelaties en familievormen, inclusief lhbti-relaties en -families. Het onderwerp houdt de gemoederen dagelijks bezig. Bij een school in Birmingham – die al was begonnen met de voorlichting – demonstreren ouders al maanden tegen de nieuwe lessen. En werd het schoolhoofd bedreigd. Wat is er aan de hand?
De Correspondent laat zien dat het binnenhalen van internationale studenten lucratief is voor de Nederlandse universiteiten. De Rijksuniversiteit Groningen heeft zelfs ‘cashcow-studies’ voor deze doelgroep bedacht. Echter, de komst van de studenten leidt (ook) tot problemen: van overvolle collegezalen tot studenten in tentenkampen.
In NRC een artikel, waarin geïllustreerd wordt hoe de taal ons hokjesdenken verraadt en hoe snel je daarmee als docent onbedoeld verschillen in de klas vergroot. En dat niet alleen. Ook de opstelling in de klas kan bijdragen aan polisarisering. Een ‘practor’ op het mbo moet docenten helpen de verschillen in de klas kleiner te maken. Die practor is Birgit Pfeifer. Pfeifer promoveerde op de motieven van ‘school shooters’ en weet veel over radicalisering en polarisatie. Pfeifer gaat onderzoek doen en docenten bijscholen, zodat er een sfeer op mbo’s ontstaat waarin ook de gepolariseerde onderwerpen besproken kunnen worden.
In het debat over diversiteit, worden nogal eens verkeerde groepen vergeleken en te vaak is de grote stad de maatstaf. Josse de Voogd gaat er dieper op in. In zijn essay in ScienceGuide komt hij tot prikkelende gedachtes, waaronder: “als het gaat om afspiegeling zijn niet superdiverse grootsteden, maar Culemborg en Weert de maatstaf”.
Inburgeren kan op vele niveaus. Columniste en schrijfster Carolina Trujillo schrijft in NRC over de nuances en constateert een eigenaardig trekje van Nederlanders als het over schaatsen gaat.
Froukje Santing en Floris Vermeulen onderzoeken en beschrijven in de Groene Amsterdammer de identiteit op de werkvloer. Hoewel hoopopgeleide Marokkaanse en Turkse Nederlanders en hun collega’s elkaar op de werkvloer steeds beter leren begrijpen, blijft het vooral voor de eersten zoeken naar de juiste omgangsvormen. Het zijn verhalen van dertien Nederlanders, in de leeftijd variërend van 25 tot 39 jaar, met (groot)ouders die als gastarbeider naar Nederland kwamen.
‘De meeste misverstanden tussen mensen ontstaan doordat jij er onbewust van uitgaat dat zij hetzelfde zijn als jij, dat zij hetzelfde zien’, schrijft Mariët Meester in NRC. Wat je als individu zeker denkt te weten, kan in een andere omgeving heel anders zijn.
